Miskraam

Ongeveer één op de tien vrouwen met een positieve zwangerschapstest krijgt in de eerste twaalf weken van de zwangerschap een miskraam. Dit komt dus relatief veel voor, terwijl je er misschien nooit veel over gehoord hebt. We geven je hier meer informatie over miskramen.

Bloedverlies

Bij 20% van alle zwangeren treedt bloedverlies op in het eerste trimester van de zwangerschap. In de helft van de gevallen is dit onschuldig en wijst het niet op een miskraam. Er kan bijvoorbeeld sprake zijn van een innestelingsbloeding of een contactbloeding. Een contactbloeding is een kleine en onschuldige verwonding aan de baarmoedermond door bijvoorbeeld sporten, vrijen of obstipatie. Soms wordt er ook geen oorzaak gevonden voor het bloedverlies.
Als het bloedverlies helderrood is en steeds meer wordt, kan er sprake zijn van een miskraam.

Echo
Als je contact met ons opneemt omdat je bloedverlies hebt zullen we je eerst wat vragen stellen om een goed beeld van de situatie te krijgen. Het is mogelijk om met een echo te kijken of er sprake is van een intacte zwangerschap of een miskraam. Dit doen we liever niet in de eerste zes à zeven weken van je zwangerschap (gerekend vanaf de eerste dag van je laatste menstruatie). De kans is dan namelijk groot dat je geen kloppend hartje ziet. Het is dan nog niet te zeggen of de zwangerschap nog te pril is om een kloppend hartje te zien of dat er inderdaad sprake is van een miskraam. Na zeven tot acht weken zegt een echo veel meer.  Let wel: als er een goede zwangerschap wordt gezien geeft dit geen garantie dat er op een later moment niet alsnog een miskraam zal plaatsvinden maar de kans daarop is dan wel een stuk kleiner. Bij twijfel zal de echo altijd op een later moment herhaald worden.

Verloop spontane miskraam
De meeste miskramen verlopen spontaan. Op enig moment begint het bloedverlies, dat steeds toeneemt. Sommige vrouwen hebben voorafgaand aan de miskraam een periode bruin/oud bloedverlies dat later toeneemt in hoeveelheid en helderrood wordt. Bij andere vrouwen is het bloedverlies gelijk veel heviger. Vaak verlies je ook stolsels. Tijdens de miskraam kun je naast bloedverlies ook last hebben van buikpijn, menstruatie-achtige of wee-achtige krampen. Je kunt hiervoor paracetamol of een andere pijnstiller gebruiken. Zeker bij ‘late miskramen’ is het mogelijk om een herkenbaar vruchtje te verliezen. Na het verliezen van het vruchtje is de miskraam compleet en zullen het bloedverlies en de buikpijn afnemen. Het bloeden na een miskraam duurt meestal nog een aantal dagen tot weken.
In een enkel geval is het bloedverlies bij een miskraam zo hevig dat je het niet meer met verbanden op kunt vangen en je je duizelig, zweterig of klam gaat voelen en misschien zelfs flauwvalt. Bel in dat geval altijd direct de verloskundige, óók ’s nachts!

Missed abortion
Soms kom je er bij de termijnecho achter dat er geen hartactie zichtbaar is. Het hartje is dan al gestopt met kloppen terwijl je lichaam je nog wel zwangerschapssignalen gaf. Dit is vaak een hele schok. We spreken dan van een ‘missed abortion’ of wel ‘gemiste miskraam’.
Het duurt vaak even om dit nieuws te verwerken en je zult een keuze moeten maken uit onderstaande opties.

Opties na een missed abortion

• Afwachten
  Nadat een miskraam is vastgesteld met de echo heeft het de voorkeur om af te wachten. Na een tijdje zal je lichaam het vruchtje vanzelf afstoten en kan je een spontane miskraam verwachten zoals hierboven omschreven. 60% van de miskramen komt alsnog spontaan op gang binnen twee weken na de echo. Je kan zeker twee of drie weken afwachten. Dit is de meest natuurlijke manier, zonder medisch ingrijpen. Het is mogelijk dat je je wel zwanger blijft voelen omdat er nog steeds zwangerschapshormonen in je lijf zitten. Je kan bijvoorbeeld nog misselijk zijn of gespannen borsten hebben. Er is een kleine kans dat de miskraam niet op gang komt of niet volledig doorzet. In dat geval zul je alsnog doorverwezen worden naar de gynaecoloog voor een van onderstaande opties.
• Medicijnen
  Het is mogelijk een spontane miskraam op te wekken door het nemen van het middel misoprostol. Dit is eigenlijk een medicijn voor maag- en darmproblemen en heeft als bijwerking dat het samentrekkingen van de baarmoeder veroorzaakt. Dit medicijn is heel effectief gebleken maar niet officieel geregistreerd voor gebruik bij een miskraam. De gynaecoloog kan misoprostol voorschrijven en zal hier ook meer informatie over geven. De tabletten kunnen oraal (via de mond) of vaginaal (inbrengen in de vagina) worden gebruikt. Indien de miskraam niet op gang komt of niet doorzet na gebruik van misoprostol zal alsnog een curretage nodig zijn.
• Curretage
  Het is mogelijk om het vruchtje uit de baarmoeder te laten verwijderen door de gynaecoloog. Dit gebeurt onder volledige narcose in het ziekenhuis. Met een dun zuigrietje dat via de vagina in de baarmoeder gebracht wordt, wordt de baarmoeder aan de binnenkant helemaal leeg gemaakt. Een curretage is in 99% van de gevallen effectief. Voor een curretage heb je een verwijzing nodig van verloskundige of huisarts. Je krijgt eerst een gesprek waarbij de opties en procedure met je worden besproken. Dan wordt er een afspraak ingepland en wordt de curretage uitgevoerd. Alles bij elkaar neemt dit al snel één tot anderhalve week in beslag. Het nadeel van een curretage is dat dit een medische ingreep is waarbij dus ook een risico op complicaties is. Complicaties kunnen zijn: infectie, beschadiging van de baarmoeder met soms verklevingen als gevolg en de algemene risico’s van een narcose.

Verwerking miskraam
De verwerking van een miskraam is voor iedereen anders. Het kan zijn dat je hier nauwelijks bij stil staat, het kan ook zijn dat je alle fases van rouw doorloopt. Dit is voor mensen in je omgeving niet altijd zichtbaar en niet altijd te begrijpen. Er wordt wel eens licht gedacht over het doormaken van een miskraam. Bedenk je wel dat het niet alleen het vruchtje is wat je kwijt bent geraakt. Je raakt ook de verwachting kwijt dat jullie over een paar maanden ouders zouden worden van een nieuwe baby. Jullie toekomstbeeld is ineens anders.
Een miskraam wordt door mannen en vrouwen vaak  op een verschillende manier ervaren. Het is goed hier samen over te praten en te accepteren dat jullie dit allebei anders verwerken.
Het kan helpen om over je gevoelens te praten met mensen in je omgeving. Je zult merken dat er meer mensen ooit een miskraam hebben doorgemaakt. Geef jezelf de tijd en ruimte om je verlies te accepteren en je verdriet te verwerken.
Het kan ook zijn dat je het gevoel hebt dat het je eigen schuld is dat je een miskraam hebt gekregen. Dat is niet het geval. Een miskraam komt meestal door een fout in de aanleg van het embryo, zoals een afwijking op de chromosomen. Dit is meestal niet erfelijk maar kan per toeval ontstaan. Dit is natuurlijke selectie en kun je niet voorkomen.

Herhaalde miskraam
Soms komt het voor dat je meerdere keren een miskraam meemaakt. Het is dan mogelijk dat er meer aan de hand is. De verloskundige of huisarts kan je doorverwijzen voor verder onderzoek. Lees hier meer.

Toekomst
Na het doormaken van een miskraam zal je cyclus weer op gang komen en kun je na vier tot zes weken weer een menstruatie verwachten. Het kan geen kwaad om meteen weer zwanger te worden. Sommige vrouwen vinden het fijn om eerst weer een menstruatie af te wachten maar medisch gezien is dat niet noodzakelijk.

Miskraam voorkomen
Je kunt een miskraam niet voorkomen. Je kunt wel rekening houden met je leefstijl om de kans op een miskraam kleiner te maken. Denk bijvoorbeeld aan stoppen met roken, het bereiken van een gezond gewicht etcetera. Meer informatie over gezond zwanger worden vind je op www.strakszwangerworden.nl.

Als je een miskraam hebt of denkt te hebben, neem dan altijd contact op met de verloskundige, óók als je je nog niet had aangemeld. We kunnen je meer informatie geven over het verloop, antwoord geven op je vragen en indien nodig ook verwijzen naar de gynaecoloog of echoscopist.